مخزن ذخیره سوخت

توضیحات

مخزن ذخیره سوخت (Fuel Storage Tank) از جمله تجهیزاتی است که برای ذخیره سوخت مایع در مناطقی که امکان تامین سوخت به صورت مکرر وجود ندارد استفاده می‌شود. مخازن ذخیره سوخت معمولا از ورق فولادی تولید می‌شوند و فشار روی آنها با توجه به باز بودن یک منطقه به هوای اتمسفر، تقریبا برابر با صفر در نظر گرفته می‌شود. لذا طراحی و ساخت آن‌ها با منابع تحت فشار متفاوت است.

مخزن ذخیره سوخت چیست و چه کاربردی دارد؟

مخزن ذخیره سوخت، یکی از تجهیزات بسیار پر کاربرد در صنعت است. از مخزن ذخیره سوخت در مناطقی که انتقال سوخت با لوله کشی انجام نشده است استفاده می‌شود. بسیاری از سیستم‌ها با سوخت خاصی مانند گازوئیل کار می‌کنند. اما گازوئیل به صورت لوله کشی وجود ندارد پس باید گازوئیل را خریداری کرده و در این مخازن برای استفاده در یک دوره مثلا 6 ماه، ذخیره کنند. این نوع مخازن می‌تواند با استفاده از متریال مختلفی تولید شود و برای موراد مختلفی استفاده شود. از پرکاربردترین مخازن مورد کاربرد، مخزن ذخیره سوخت دفنی است.

مخزن ذخیره سوخت را با چه موادی تولید می‌کنند؟

مخازن ذخیره سوخت را اغلب با فولاد ورق سیاه تولید می‌کنند اما در برخی موارد خاص نیز از مواد پلیمری و فایبرگلاس برای تولید مخزن ذخیره سوخت استفاده می‌کنند. اما پرکاربردترین مواد برای تولید این مخازن، فولاد ورق سیاه با ضخامت‌های مختلف است. یکی از معروف‌ترین این متریال، ورق فولادی ST37 (یا A36) و آلیاژ دیگر مورد استفاده (A283 Gr C) است. همچنین برای منابع تحت فشار معمولا از A516 Gr70 استفاده می‌شود.

کاربرد مخزن ذخیره سوخت با فولاد ورق سیاه

• ذخیره انواع سوخت مایع، مواد نفتی، مواد شیمیایی و غیره
• مایع، مواد نفتی، مواد شیمیایی، آب و بقیه سیالات از این قبیل
• سیستم گرمایش
• استفاده در کارخانه ها و کارگاه های صنعتی
• مناطقی که سوخت وجود ندارد.
• استفاده در سیستم هایی که با سوخت خاصی کار میکنند.

انواع مخزن ذخیره سوخت

• بر اساس نوع سوخت : مناسب برای ذخیره سوخت مایع، مناسب برای ذخیره گاز، مناسب برای ذخیره روغن، مناسب برای ذخیره مواد نفتی، مناسب برای ذخیره مواد شیمیایی
• انواع مخزن ذخیره سوخت بر اساس نوع مواد سازنده : مخزن ساخته شده با فولاد ورق سیاه، مخزن ساخته شده با فایبرگلاس و مخزن ساخته شده با پلیمر به صورت تزریق پلاستیک
• مخازن ذخیره سوخت بر اساس محل نصب : روی زمین، زیر زمین و وانتی (برای حمل و نقل)

مزایای مخزن ذخیره سوخت فولاد ورق سیاه

• امکان تولید در محل
• قیمت مناسب و صرقه اقتصادی
• مقاومت بالا در برابر ضربه
• مقاومت بالا در برابر باد های تند
• تعمیر آسان و سریع
• امکان تولید این مخازن با شکل ها و ابعاد مختلف

آیا از این مخازن تنها می‌توان برای ذخیره سوخت استفاده کرد؟

این مخازن با ورق فولاد سیاه تولید شده‌اند به همین دلیل می‌توان از این مخازن برای نگهداری مواد شیمیایی، مواد نفتی، روغن، آب و سیالات دیگر علاوه برا سوخت‌های مایع نیز استفاده کرد. بهتر است در انتهای کار برای محافظت بیشتر از این مخازن، پوشش رنگ مناسب کاربری بر روی قسمت‌های مختلف این مخازن داده شود.

ابعاد مخازن ذخیره سوخت

ابعاد مخزن ذخیره، طبقه استانداردهای مختلف در طول و قطرهای مختلف به دست می‌آید. این ابعاد به طور کلی قابل تغییر است و نظر به نیاز مشتری قابل اصلاح است که قیمت آن متفاوت خواهد بود. ولی طبق استانداردهای مختلف، ابعادی که در ذیل کار گذاشته شده است، باعث می‌شود تا کمترین ورق استفاده شده و قیمت بهینه ترین حالت ممکن برای مشتری باشد. شکل زیر جدول ابعاد و اندازه های مخازن ذخیره استاندارد کلیک صنعت را نشان می‌دهد.

استاندارد تولید مخزن ذخیره سوخت فولادی ورق سیاه

• ASME : استاندارد امریکایی مربوط منبع ها که شامل طراحی، جنس تولید مخزن، روش اتصال اجزای مخزن و نوع ساخت میباشد.
• DIN : این استاندارد مربوط به کشور اروپایی آلمان میباشد.
• API620 , API650 : برای فشار کمتر از PSI 2.5 برای استانداردهای موجود در مخازن ذخیره مورد استفاده و بررسی قرار میگیرد.

طراحی مخازن ذخیره با چه نرم افزارهایی امکان پذیر است؟

طراحی مخازن تحت فشار با مخازن مختلفی قابل طراحی است. معمول ترین نرم ازار برای طراحی مخازن تحت فشار، نرم افزار PV-elite است که در صنایع مختلف مورد استفاده قرار می‌گیرد.

چه نکاتی را باید در نگهداری از مخازن ذخیره سوخت رعایت کرد؟

• باید دور از آتش و مواد آتش زا نصب و نگهداری شود.
• درب این مخزن ها باید همیشه بسته باشد.
• اگر مخزن شما دچار نشتی شد از جوشکاری آن جدا خودداری کنید.
• برای تعمیر این مخزن ها حتما از کارشناس کاربلد استفاده کنید.
• محل نصب این مخزن ها باید صاف و هموار باشد و از نصب این مخازن در شیب ها جدا خودداری کنید.
• به هیچ وجه از مخزنی که برای نگهداری سوخت استفاده میشود بعنوان مخزن ذخیره آب آشامیدنی استفاده نشود.
• حتما طی زمانبندی و برنامه ریزی لوله کشی ها و اجزای منبع چک و بررسی شود.
• به گونه ای نگهداری شود که ضربه ای به آن وارد نشود.

اجزای منبع ذخیره سخت فولادی ورق سیاه

مخزن ذخیره سوخت سه قسمت دارد. که در نقشه زیر می‌توانید جزییات را به دقت ببینید.

• پایه ها یا Legs که به Saddle هم معروف است.
• بدنه یا Shell که از دو جزء کلگی و بدنه با ورق چند لایه تشکیل شده است.
• دو عدسی که در دو طرف این مخزن استفاده شده است.
• ملحقات دیگر شامل دریچه، ورود و خروج و دیگر لوله و اتصالات.

شکل ظاهری و مشخصات فنی این مخازن

این مخازن را به صورت مکعبی، استوانه ای و مخطروی به دو حالت خوابیده و ایستاده و یا با شکل های سفارشی تولید می‌کنند.این مخزن ها را با حجم های مختلف بین 200 لیتر الی 80000 لیتر تولید می‌کنند. اما بسته به نیاز مشتری، امکان ساخت مخازن بزرگتر در مح مشتری نیز وجود دارد. ضخامت ورق‌های مورد استفاده با توجه به حجم سفارشی متغیر است. در جداول زیر، استاندارد مختلف مخازن ذخیره سوخت دفنی آورده شده است.

روش های نصب مخازن ذخیره سوخت

روش های نصب این مخزن ها با توجه به کاربرد ها متفاوت میباشد اما روشی که بسیار پیشنهاد میشوند برای دور ماندن این مخزن از ضربات، آتش و … این مخزن ها را در زیرِ زمین و پوشیده  نصب شود.با این روش مخزن از عمر و ایمنی بیشتری برخودار میشود.

برای نصب مخزن ذخیره سوخت در زیر زمین چه نکاتی را باید رعایت کرد؟

• باید در جایی نصب شود که بارهای وارده بر پی ساختمان به مخزن وارد نشود.
• هیچ قسمت از مخزن، نباید زیر خط 45 درجه ه از سطح باربر پی میگذرد باشد.
• فاصله مخزن سوخت مدفون در محوطه از دیوارهای زیر زمین ساختمان، حوضچه ها، تاسیسات ساختمان و یا خط محدوده ملک نباید کمتر از 3 متر باشد.
• روی مخزن را باید دست کم به ضخامت 60 سانتیمتر با خاک پوشاند، یا آن که پوشش خاک به ضخامت 30 سانتیمتر باشد و روی آن به ضخامت 10 سانتی متر با بتن مسلح شود. اگر مخزن دفنی در محلی نصب شود که احتمال عبور وسایل نقلیه روی آن باشد، پوشش خاک روی مخزن باید دست کم 90 سانتیمتر باشد، یا آنکه پوشش خاک به ضخامت 45 سانتیمتر باشد و روی آن به زخامت 15 سانتیمتر با بتن مسلح شود.
• اطراف مخزن باید با مواد غیر خورنده، از قبیل  ماسه شسته، ماسه بادی یا خاک، که در محل به خوبی کوبیده شده باشد، دست کم به ضخامت 15 سانتی متر پر شود.
• سطوح خارجی مخزن باید با پوشش‌های مقاوم در برابر اثر رطوبت و خورندگی خاک محل نصب مخزن، طبق مشخصات طرح، حفاظت شود در صورتی‌که مشخصاتی ارائه نشود، مخزن با سه لایه قیر و دولایه گونی پوشش می‌دهند.
• دریچه آدم رو برای امکان دسترسی آسان به مخزن باید با قطر دست کم 45 سانتیمتر و ترجیحا 60 سانتی متر باشد.

مشخصات لوله های منبع ذخیره سوخت

• اتصال اجزای لوله کشی که در داخل خاک قرار میگیرند باید از نوع جوشی باشد مگر در نقطه اتصال به مخزن که از نوع فلنجی یا دنده ای باید باشد.
• انتهای لوله هواکش باید دست کم تا سه متر بالاتر از کف محوطه ادامه یابد و دارای کلاهک مخصوص مانع ورود آب باران و برف به داخل لوله باشد.
• انتهای لوله هواکش باید دست کم یک متر از هر دهانه بازشو ساختمان فاصله افقی داشته باشد.

آیا استفاده از منبع سوخت دست دوم گزینه مناسبی است؟

برای جواب به این سوال به بررسی مزایا و معایب مخزن دست دوم میپردازیم

مزایای مخزن دست دوم:

• قیمت پایین
• خرید و نصب سریع و فوری

معایب مخزن دست دوم:

• عمر پایین به دلیل استفاده شدن
• امکان وجود نقص و خرابی
• عدم وجود ضمانت
• مشخص نبودن عمر مخزن
• اتمام مدت گارانتی

در نهایت به دلیل حساسیت ذخیره سوخت و خطرناک بودن ذخیره سوخت پیشنهاد میشود که از مخزن دست دوم استفاده نشود. شکل زیر یک تحلیل المنت محدود از یک منبع ذخیره سوخت برای شرکت توفیق دارو را نشان می‌دهد.

مخزن ذخیره استیل

مخازن ذخیره استیل یکی از مهم ترین تجهیزات مورد استفاده در صنایع غذایی، دارویی، شیمیایی و حساس استفاده می شوند. معمولا برای ساخت این مخازن از ورق فولادی ضد زنگ یا همان استیل استفاده می شود. ساخت مخازن استیل دارای حساسیت بالا و ویژه ای می باشد. روش های مونتاژ، جوشکاری و پولیش کاری در کیفیت مخزن و عملکرد آن در سیستم شما بسیار پر اهمیت است. برای دریافت اطلاعات بیشتر در مورد مخازن استیل کلیک کنید.

تعیین ظرفیت مخازن سوخت نفتی

حداقل ظرفیت مخازن سوخت نفتی از طریق رابطه زیر قابل محاسبه است

(5000*t∆) ∕ (Q*ADD*0.20)=ظرفیت مخزن بر حسب گالن

• Q= بار گرمایی (Btu / hr)
• ADD= روز درجه سالیانه
• t∆= اختلاف دما (F)

نکته : مخزن سوخت باید ظرفیتی معادل 20 درصد مصرف سالیانه را داشته باشد. به طور کلی با توجه به دوره‌های مصرف مختلف مربوط به منطقه، باید مصرف را برای مقدار 20 درصد بیشتر از آن دوره محاسبه کنیم. مثلا اگر در یک منطقه هر 3 ماه یکبار باید مخزن پر شود، بعد از تعیین مقدار مصرف روزانه، مقدار را برای 20 درصد بالاتر از سه ماه در نظر خواهیم گرفت.

سوالات متداول در مورد مخازن ذخیره سوخت:

چه ظرفیتی از مخزن ذخیره سوخت را انتخاب کنیم؟

با توجه به اینکه مخزن ذخیره شما، برای کجا و چه مدتی مورد استفاده است ،این مقدار متفاوت است. در تعیین حجم منبع ذخیره سوخت، باید به مواردی از قبیل میزان مصرف، فضای در دسترس، محل معین برای قرارگیری مخزن و شرایط نگهداری باید توجه کرد.

آیا از هر مخزن ذخیره سوختی میتوان برای ذخیره هر نوع سوختی استفاده نمود؟

خیر برای ذخیره هر نوع سوختی باید مخزن مورد نیاز تولید و تهیه شود.از مخزنی که برای ذخیره گازوییل استفاده می‌شود نمیتوان برای ذخیره گاز استفاده نمود.

مخازن ذخیره سوخت روزانه را چگونه در نظر می‌گیرند؟

برای مشخص کردن یک مخزن سوخت روزانه، مقدار سوخت روزانه بسیار حائز اهمیت است. ولی در بسیاری از مواقع، این مخازن ظرفیتی برابر با 240 لیتر را دارند. ابعاد این مخازن معمولا به صورت استوانه‌ای در قطر 50 سانتیمتر و طول 125 با ارتفاع کل 150 تولید می‌شود.

• برای خرید انواع تجهیزات موتورخانه به سایت تجهیزستان مراجعه کنید!
• برای خرید انواع مخازن ذخیره آب به مطلب منبع ذخیره آب مراجعه کنید!