انواع منبع انبساط

انواع منبع انبساط از جمله تجهیزاتی هستند که در سیستم‌های انتقال حرارت برای کنترل مقدار حجم سیستم مورد استفاده قرار می‌گیرند. منابع انبساط یک نقش کلیدی در کنترل و نگهداری تجهیزات فرآیندی و انتقال حرارت دارند. این تجهیزات می‌توانند حتی کنترل فشار سیستم را هم به عهده بگیرند. در این مقاله درباره انواع منبع انبساط توضیح داده‌ایم.

انواع منبع انبساط از لحاظ نوع عملکرد

به طور کلی منابع انبساط از حیث عملکرد به دو نوع باز و بسته تقسیم می‌شوند. منابع انبساط باز به خصوص در موتورخانه‌های بیشترین کاربری را دارند. به ویژه اینکه کنترل این سیستم‌ها بسیار ارزانتر و ساده‌تر هستند. منابع انبساط بسته می‌تواند انتخاب دوم باشد. کنترل آنها دقیقتر است و هزینه نصب و راه اندازی بیشتری دارند.

منبع انبساط باز

یکی از رایج‌ترین نوع منابع انبساط، منابع انبساط باز یا منبع انبساط اتمسفریک است. این منابع با توجه به محل نصب و با توجه به دمای عملکرد می‌تواند برای انواع موتورخانه‌های گرمایشی و سرمایشی استفاده شوند. منابع انبساط باز Open Expansion Tank در بالاترین سطح یک سیستم گرمایشی یا سرمایشی قرار می‌گریند.

استفاده از منبع انبساط باز برای سیستم‌های سرمایشی با دمای معمول بالاتر از ۷ درجه سانتیگراد هیچ مشکلی ندارد. ولی با توجه به اینکه فشار این منابع اتمسفریک است، نباید در سیستم گرمایش در دمایی بالاتر از ۹۵ درجه سانتگیراد به کار رود. توصیه می‌شود این سیستم برای دمای کمتر از ۹۰ درجه استفاده شود.

انواع منبع انبساط باز از لحاظ نحوه ساخت و متریال

انواع منبع انبساط باز دارای عملکرد یکسان در سیستم‌های تاسیسات گرمایش و سرمایش هستند. این منابع معمولا از فلز یا اخیرا از مواد پلیمری تولید می‌شوند. ولی با توجه به اینکه دمای موتورخانه‌های گرمایشی ممکن است تا ۹۰ درجه هم برسد، استفاده از منبع انبساط پلیمری توصیه نمی‌شود.

یکی از روش‌های تولید منابع انبساط با استفاده از ورق گالوانیزه گرم است. این نوع متریال دارای ضخامت‌های مختلف است و با استفاده از جوشکاری ورق فولادی سرهم شده و به صورت یک منبع انبساط باز در‌می‌آید. مقاومترین نوع منبع انبساط باز همین مدل است.

نوع دیگری که در بازار به عنوان منبع انبساط به مشتریان عزیز ارائه می‌شود، در واقع نوع آلومینیوم است که با فرآیند Spinning یا چرخ‌کاری یک منبع یکپارچه تولید می‌شود. زیبایی این نوع مخزن بیشتر است ولی در قسمت‌های فیتینگ دارای نقطه ضعف هستند که پس از مدتی باعث نشتی در قسمت‌های ورود و خروج مخزن می‌شود.

یک مدل منبع انبساط که در سال‌های اخیر بیشتر مورد توجه قرار گرفته است، نوع پلی اتیلن است. این ماده در مقابل آب گرم مقاوم نیست لذا برای موتورخانه‌های گرمایشی این مخزن توصیه نمی‌شود. ولی با توجه به مقاومت بالا در مقابل خوردگی یونی، در برخی موارد در دماهای پایینتر عمر بیشتر و قیمت پایینتری نسبت به دو مورد دیگر دارند.

منابع انبساط بسته

منابع انبساط بسته از جمله تجهیزاتی هستند که نسبت به منبع انبساط باز برای کنترل سیستم‌های گرمایشی یا سرمایشی کاربرد دارند. این منابع معمولا برای سیستم‌هایی استفاده می‌شود که امکان استفاده از منبع انبساط باز در آنها وجود نداشته باشد.

معمولا منابع انبساط بسته برای کنترل یک سیستم گرمایشی به کار می‌روند. به این صورت که این منابع با ایجاد فشار مناسب بر روی دیگ در حال کارکرد (که معمولا دیگ آبگرم است) فشار لازم برای ایجاد دمای بالاتر را ایجاد می‌کند. با استفاده از کنترل فشار دیگ می‌توان دمای دیگ را حتی تا ۱۸۰ درجه سانتیگراد یا بیشتر هم رساند.

انواع منبع انبساط بسته

انواع منبع انبساط بسته می‌تواند از نوع تیوبی، دیافراگمی یا نیتروژنی باشد. بهترین نوع منبع انبساط برای کنترل سیستم‌های آب داغ، نوع ازتی است که در دسته بندی منبع انبساط به صورت کامل توضیح داده شده است. معمولا منابع دیافراگمی برای سیستم گرمایشی و منابع تیوبی بهتر است برای پمپ‌های تامین آب استفاده شوند.